Hiệu suất đổi mới sáng tạo của Việt Nam: Vượt xa giới hạn của GDP

Việt Nam đạt giá trị thương hiệu toàn cầu tương đương 8,8% GDP, xếp thứ 22 trong tổng số 132 quốc gia/vùng lãnh thổ. Đây là một vị trí trung bình – khá, đặc biệt đáng chú ý khi so sánh với các nền kinh tế lớn hơn như Ấn Độ (5,5%), Indonesia (2,8%) hay Israel (2,8%). Chỉ số này phản ánh tỷ lệ đóng góp của các thương hiệu quốc gia có tầm ảnh hưởng toàn cầu trong nền kinh tế. Việc lọt vào nhóm trên trung bình cho thấy các doanh nghiệp Việt Nam đã và đang tạo dựng được chỗ đứng trong thị trường quốc tế, dù quy mô nền kinh tế vẫn còn nhỏ hơn nhiều so với các quốc gia khác trong bảng. Dù có kết quả khá tích cực, Việt Nam vẫn cách khá xa so với nhóm dẫn đầu như Hồng Kông (24,2%), Hoa Kỳ (21,4%) và Hàn Quốc (18,3%). Các quốc gia này sở hữu nhiều thương hiệu toàn cầu nổi bật với giá trị hàng chục tỷ USD, nhờ chiến lược đầu tư mạnh vào R&D, marketing quốc tế và bảo hộ sở hữu trí tuệ. Ngược lại, thương hiệu của...

Một góc nhìn đáng chú ý để đánh giá vai trò của hệ sinh thái khởi nghiệp trong nền kinh tế là tỷ lệ định giá kỳ lân so với GDP. Theo dữ liệu từ WIPO, Việt Nam hiện có tỷ lệ này ở mức 1.1%, tức là tổng giá trị các startup kỳ lân chỉ chiếm hơn 1% quy mô nền kinh tế quốc gia. So với các quốc gia đổi mới sáng tạo hàng đầu như Singapore (18.2%), Israel (10.4%) hay Hoa Kỳ (7.6%), Việt Nam vẫn còn một khoảng cách rất lớn, cả về số lượng lẫn quy mô của các công ty công nghệ tỷ đô. Ngay trong khu vực, dù xếp trên Malaysia, Thái Lan và Philippines, Việt Nam vẫn chưa tạo được bước đột phá như Indonesia – nước đã phát triển hệ sinh thái kỳ lân mạnh mẽ với các công ty như GoTo hay J&T Express. Tỷ lệ thấp này phản ánh thực tế rằng các startup công nghệ tại Việt Nam chưa đóng góp đáng kể vào tăng trưởng GDP, và hệ sinh thái đổi mới sáng tạo vẫn đang trong giai đoạn đầu. Để cải thiện vị trí, Việt Nam...

Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, được Quốc hội phê duyệt tại Nghị quyết số 187 ngày 19/2/2025, không chỉ là một công trình giao thông quan trọng mà còn là bước đi chiến lược trong việc nâng cao kết nối khu vực và thúc đẩy sự phát triển bền vững. Với tổng chiều dài khoảng 391 km, dự án có tổng mức đầu tư hơn 200 nghìn tỉ đồng, trong đó chi phí bồi thường và tái định cư chiếm hơn 17%. Dự kiến sẽ chính thức khởi công vào tháng 12/2025 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng sẽ kết nối các vùng miền quan trọng, mở ra một hành lang vận tải mới giữa khu vực Tây Bắc và các khu vực kinh tế trọng điểm phía Bắc của Việt Nam. Dự án không chỉ phục vụ nhu cầu vận chuyển hàng hóa và hành khách nội địa mà còn thúc đẩy giao thương quốc tế, đặc biệt là giữa Việt Nam và Trung Quốc. Tuyến đường sẽ bắt đầu từ ga Lào Cai mới, nối...

Trong những năm gần đây, thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đã khẳng định vai trò là một kênh phân phối chiến lược, không chỉ làm thay đổi cấu trúc thị trường bán lẻ mà còn góp phần thúc đẩy mạnh mẽ tiến trình chuyển đổi số quốc gia. Sự phát triển nhanh chóng của TMĐT thể hiện rõ qua số liệu từ Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI): năm 2024 có khoảng 650.000 gian hàng trực tuyến có phát sinh đơn hàng trên các sàn TMĐT – con số này phản ánh mức độ thâm nhập sâu rộng của mô hình kinh doanh số vào mọi tầng lớp doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh. Đặc biệt, việc 61% người dùng Internet tại Việt Nam lựa chọn TMĐT là kênh mua sắm ưa thích cho thấy một sự thay đổi căn bản trong hành vi tiêu dùng, từ mua sắm truyền thống sang nền tảng số – xu hướng tất yếu trong thời đại số hóa. Doanh thu từ năm sàn TMĐT hàng đầu trong năm 2024 đạt tới 318.900 tỷ đồng, không chỉ thể hiện sức tiêu dùng lớn trong nước mà...

Trong những năm qua, thương mại giữa Việt Nam và Mỹ đã tăng trưởng mạnh, đặc biệt là xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ. Cụ thể, từ mức 28,6 tỷ USD năm 2014, kim ngạch xuất khẩu đã tăng gần 4,2 lần, đạt 119,6 tỷ USD năm 2024. Ngược lại, nhập khẩu từ Mỹ vào Việt Nam chỉ tăng từ 6,3 tỷ USD lên 15 tỷ USD trong cùng kỳ. Nhờ sự bứt phá này, thặng dư thương mại của Việt Nam với Mỹ đã mở rộng từ 22,3 tỷ USD (2014) lên 104,5 tỷ USD (2024). Sự mất cân bằng này khiến Mỹ tăng cường kiểm soát nguồn gốc xuất xứ hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, nhằm ngăn chặn gian lận thương mại và lẩn tránh thuế quan. Các mặt hàng chịu sự giám sát gắt gao gồm gỗ, thép, dệt may, điện tử, với nhiều biện pháp phòng vệ thương mại (PVTM) được áp dụng. Tính đến năm 2024, Việt Nam đã phải đối mặt với 272 vụ điều tra PVTM từ 25 thị trường, trong đó gồm: Riêng trong năm 2024, có 26 vụ mới được khởi xướng, trong đó Mỹ chiếm gần 50%...