8,8% GDP từ thương hiệu: Việt Nam đang tận dụng giá trị vô hình như thế nào?

Chỉ số Economywide Public Ownership Score (EPOS) trong Báo cáo Phát triển Thế giới 2024 (WDR 2024) là một chỉ báo tổng hợp phản ánh mức độ hiện diện và vai trò chi phối của doanh nghiệp nhà nước (SOEs) trong toàn bộ nền kinh tế. Chỉ số này bao quát cả chiều sâu can dự của nhà nước vào các ngành sản xuất hàng hóa, dịch vụ, mức độ kiểm soát thị trường thông qua các công cụ quản lý và cấp phép, cũng như chất lượng khung quản trị cạnh tranh và giám sát thị trường. Điểm số cao cho thấy sự kết hợp của ba đặc trưng: (i) phạm vi hoạt động của SOEs rộng, (ii) mức độ bảo hộ đối với các chủ thể hiện hữu lớn, và (iii) rào cản gia nhập thị trường tương đối cao, khiến cạnh tranh bị kìm hãm và thị trường vận hành kém linh hoạt. Vì vậy, chỉ số này hàm ý trực tiếp về hiệu quả phân bổ nguồn lực, động lực đổi mới sáng tạo và khả năng tăng trưởng năng suất trong trung và dài hạn. Ở góc độ rộng hơn, EPOS là một thước đo...

Mức độ cạnh tranh của thị trường là nền tảng quyết định năng suất, đổi mới sáng tạo và triển vọng tăng trưởng dài hạn của một nền kinh tế. Khi thị trường phân tán và có nhiều doanh nghiệp cùng tham gia, áp lực cạnh tranh sẽ thúc đẩy hiệu quả, nâng cao chất lượng sản phẩm và khuyến khích đổi mới. Ngược lại, khi thị trường bị tập trung vào một số ít nhóm doanh nghiệp lớn, nguy cơ độc quyền, méo mó phân bổ nguồn lực và trì trệ năng suất sẽ gia tăng, tạo ra những rào cản đối với phát triển bền vững. Dữ liệu từ Báo cáo Phát triển Thế giới (WDR 2024) mang đến một góc nhìn đáng chú ý về cấu trúc thị trường Việt Nam. Trên thang điểm đo lường mức độ phân tán doanh nghiệp, Việt Nam đang ở mức thấp hơn nhiều nền kinh tế thu nhập trung bình và cách khá xa so với nhóm nước thu nhập cao (những quốc gia có môi trường cạnh tranh sâu rộng và thị trường mở). Kết quả này trái ngược với nhận thức phổ biến cho rằng thị trường Việt...

Dữ liệu Ngân hàng Thế giới (2024) cung cấp một lát cắt quan trọng về môi trường đầu tư năng lượng tái tạo toàn cầu, thông qua hai biến số nền tảng: GDP bình quân đầu người và chi phí sử dụng vốn bình quân (WACC – Weighted Average Cost of Capital) dành cho các dự án điện mặt trời quy mô lớn. Đây là cặp biến phản ánh trực tiếp năng lực phát triển năng lượng sạch của từng quốc gia, bởi GDP/người cho biết mức độ phát triển kinh tế – xã hội, còn WACC quyết định chi phí huy động vốn – yếu tố then chốt trong tổng chi phí sản xuất điện tái tạo. Điểm đáng chú ý là Việt Nam, dù vẫn được xếp trong nhóm thu nhập trung bình thấp, lại có mức WACC khoảng 7%, tương đương mức trung bình toàn cầu của nhóm thu nhập trung bình và thậm chí thấp hơn nhiều quốc gia có thu nhập tương đương hoặc cao hơn. Điều này cho thấy nhà đầu tư quốc tế vẫn đánh giá Việt Nam là thị trường có mức rủi ro chấp nhận được, phản ánh sự ổn định...

Sự phát triển của nền kinh tế số tại ASEAN giai đoạn 2015 – 2022 cho thấy sự bùng nổ mạnh mẽ của mô hình kinh tế nền tảng (platform economy), xoay quanh bốn trụ cột chính gồm thương mại điện tử, truyền thông trực tuyến, du lịch trực tuyến, vận tải và giao đồ ăn. Trong bối cảnh Indonesia và Thái Lan bước vào cuộc chơi sớm hơn với lợi thế về quy mô dân số hoặc thị trường du lịch, Việt Nam khởi đầu ở mức thấp hơn đáng kể về quy mô lẫn độ sâu của hệ sinh thái số. Tuy vậy, chính Việt Nam lại trở thành một trong những câu chuyện tăng trưởng ấn tượng nhất khu vực. Từ mức 3,5 tỷ USD năm 2015, quy mô giá trị giao dịch hàng hóa (GMV) của nền kinh tế nền tảng Việt Nam đã tăng lên 23,3 tỷ USD vào năm 2022, tức tăng hơn 6,6 lần chỉ trong bảy năm. Mức tăng này chỉ đứng sau Indonesia về giá trị tuyệt đối, nhưng nếu xét theo tốc độ tăng trưởng tương đối, Việt Nam nằm trong nhóm tăng nhanh nhất ASEAN-5, vượt xa Malaysia, Philippines...

Tăng trưởng năng suất lao động trong các nền kinh tế Đông Á – Thái Bình Dương ba thập niên qua cho thấy một mẫu số chung: những quốc gia có mức độ tái cơ cấu mạnh, tức là chuyển dịch lao động khỏi các ngành có năng suất thấp sang các ngành có năng suất cao hơn, thường đạt mức tăng trưởng năng suất vượt trội. Việt Nam là một ví dụ tiêu biểu. Số liệu giai đoạn 1991 – 2018 cho thấy tái cơ cấu đã đóng góp đáng kể vào tăng năng suất của Việt Nam, với những động lực khác biệt qua từng thời kỳ và đặt Việt Nam vào nhóm nền kinh tế dịch chuyển thành công nhất khu vực. Giai đoạn 1991 – 1996 đánh dấu sự bùng nổ của tăng năng suất nhờ tái cơ cấu. Việt Nam ghi nhận mức đóng góp rất mạnh từ dịch chuyển lao động sang các ngành phi nông nghiệp, đặc biệt là dịch vụ và công nghiệp. Số liệu cho thấy khu vực dịch vụ đóng góp 3,01 điểm phần trăm vào tăng năng suất, trong khi công nghiệp chế tạo đóng góp 0,72 điểm phần...

Trong Bản đồ Hệ sinh thái Khởi nghiệp Toàn cầu 2025, Việt Nam tiếp tục ghi nhận bước tiến đáng kể khi xếp thứ 55 thế giới và đứng thứ 5 trong khu vực Đông Nam Á. Đây là năm thứ ba liên tiếp Việt Nam cải thiện vị trí, phản ánh những nỗ lực không ngừng nghỉ trong việc xây dựng một môi trường hỗ trợ khởi nghiệp minh bạch, thuận lợi và mang tính cạnh tranh cao. Ba thành phố lớn của Việt Nam – Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng – đều có những bước chuyển mình rõ rệt, khẳng định vai trò trong bản đồ khởi nghiệp khu vực. TP. Hồ Chí Minh lần đầu góp mặt trong nhóm 5 hệ sinh thái hàng đầu Đông Nam Á, trong khi Hà Nội tăng 9 bậc lên vị trí 148 toàn cầu, tiếp tục khẳng định vị thế là trung tâm đầu não về tri thức và đổi mới sáng tạo. Đặc biệt, Đà Nẵng gây ấn tượng mạnh khi nhảy vọt 130 bậc, đứng thứ 766 thế giới – một bước tiến cho thấy sự chuyển mình năng động của thành phố miền...

Năm 2024 đánh dấu một bước chuyển mình mạnh mẽ của Việt Nam trên hành trình đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Theo báo cáo mới nhất, Việt Nam đã ghi nhận những bước tiến vượt bậc trên nhiều mặt trận, khẳng định vị thế ngày càng vững chắc trên bản đồ công nghệ và đổi mới toàn cầu. Thăng hạng ấn tượng trong xếp hạng toàn cầu Chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2024 xếp Việt Nam ở vị trí 44 trên 133 nền kinh tế, tăng 4 bậc so với năm 2022. Trong đó, có đến 5/7 trụ cột được cải thiện đáng kể, đặc biệt là hạ tầng (tăng 14 bậc) và trình độ phát triển thị trường (tăng 6 bậc). Đây là minh chứng rõ ràng cho sự đầu tư bài bản và chính sách hiệu quả của quốc gia trong lĩnh vực khoa học – công nghệ. Năng suất lao động và đổi mới doanh nghiệp được thúc đẩy mạnh mẽ Việt Nam đã lọt vào top 10 quốc gia tăng năng suất lao động nhanh nhất toàn cầu trong năm 2024. Cùng với đó, số lượng ứng dụng...

Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã và đang tạo nên bước chuyển mạnh mẽ trong phát triển kinh tế nông thôn, góp phần định vị lại giá trị nông sản, thực phẩm và hàng thủ công mỹ nghệ mang bản sắc Việt. Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng đặt nặng yếu tố phát triển bền vững, việc gắn kết chương trình OCOP với các tiêu chí ESG – môi trường (Environmental), xã hội (Social) và quản trị (Governance) – đang trở thành yêu cầu tất yếu để các sản phẩm OCOP vươn xa. Từ hàng hóa địa phương đến thương hiệu quốc tế Tính đến cuối năm 2024, cả nước đã có hơn 14.600 sản phẩm OCOP đạt chuẩn từ 3 sao trở lên, trong đó nhóm sản phẩm 4-5 sao – có tiềm năng xuất khẩu – chiếm gần 23%. Không ít sản phẩm đã ghi dấu trên bản đồ tiêu dùng thế giới như cà phê Đắk Lắk, chè Shan Tuyết Hà Giang, nước mắm Phú Quốc, hay nước mắm Lê Gia – thương hiệu mang câu chuyện hơn 200 năm làng nghề ở Thanh Hóa. Điểm chung của những...

Tình hình an ninh mạng Việt Nam 6 tháng đầu năm 2025: Báo động đỏ về rò rỉ dữ liệu và tấn công có chủ đích Trong nửa đầu năm 2025, bức tranh an toàn thông tin tại Việt Nam đã trở nên đặc biệt đáng lo ngại khi hàng triệu tài khoản người dùng bị rơi vào tay tin tặc. Theo thống kê từ Viettel Cyber Security (VCS), hệ thống phân tích mối đe dọa Viettel Threat Intelligence đã ghi nhận gần 8,5 triệu tài khoản người dùng Việt bị đánh cắp – chiếm khoảng 1,7% tổng số tài khoản rò rỉ trên toàn cầu. Điều đáng quan ngại là phần lớn các tài khoản này có liên kết trực tiếp với email doanh nghiệp, VPN, SSO, và cả các tài khoản quản trị hệ thống, mở ra cánh cửa cho tội phạm mạng xâm nhập sâu vào các hệ thống nội bộ, từ đó gây mất cắp dữ liệu, gián đoạn hoạt động kinh doanh, thậm chí gây thiệt hại nghiêm trọng về tài chính và uy tín. Không chỉ dừng lại ở việc thu thập dữ liệu cá nhân, tin tặc còn đẩy mạnh hoạt động rao...

Công nghệ số không chỉ là sự kế thừa của công nghệ thông tin mà còn là bước tiến mang tính cách mạng, làm thay đổi căn bản cách con người sống, làm việc và sáng tạo. Chính sự phát triển của công nghệ số đã thúc đẩy quá trình chuyển đổi số, mở ra một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên số, nơi công nghệ trở thành lực lượng sản xuất chủ đạo, kiến tạo nền kinh tế tri thức và xã hội số. Chuyển mình mạnh mẽ – Từ học đường đến doanh nghiệp Hiện nay, cả nước có hơn 75.000 doanh nghiệp công nghệ số đang giữ vai trò nòng cốt trong quá trình chuyển đổi số quốc gia. Các doanh nghiệp này không chỉ tập trung vào sản xuất phần mềm, phần cứng mà còn góp phần đẩy nhanh ứng dụng công nghệ trong các lĩnh vực then chốt như y tế, giáo dục, tài chính – ngân hàng. Chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, ngành công nghệ số đã ghi nhận tổng doanh thu gần 2,3 triệu tỉ đồng – tăng trưởng gần 21% so với cùng kỳ năm trước. Dự kiến đến hết...